فلج مغزی به مجموعه‌ای از اختلالات با درگیری مغز و دستگاه عصبی می گویند که در مهارتهای حرکتی، یادگیری، شنیدن، دیدن و تفکر اختلال ایجاد می‌کند. شیوع این بیماری ۳/۳ در هر ۱۰۰۰ نفر است و تقریبا ۸۱ درصد این افراد مبتلا به نوع اسپاستیک فلج مغزی هستند. از آنجا که فلج مغزی درمان ندارد بسیاری امیدوارند با علم نوین سلول درمانی بتوانند این بیماری را درمان کنند اما سلول درمانی فلج مغزی بسیار پرهزینه و انجام مطالعه ای با این وسعت از عهده پژوهشگاه رویان خارج است. از این رو باید در این راستا از حامیان قوی و و افراد خیر کمک گرفت.

طرح اول سلول درمانی بیماران مبتلا به فلج مغزی با تزریق سلول های CD133 مغز استخوان به روش داخل فضای نخاعی به بیماران CP به 12 بیمار بین سنین 4-12 سال آغاز شد و پس از 1، 3 و 6 ماه و مشاهده نوار مغزی، MRI ، تست حرکتی ، تعادلی و شناختی آنها موثربودن تزریق رویت شد و وضعیت بیماران به سوی بهبودی رفت. پس از آن در طرح دوم، از بین 12 بیمار، 6 نفر به طور تصادفی انتخاب و بار دیگر برای بررسی اثربخشی تزریق سلول های بنیادی، تزریق دوم انجام شد.6 ماه پس از انجام تزریق دوم، آزمایش های گوناگون برای سنجش میزان بهبود کودکان انجام شد و طی این مدت مشخص شد که نه در بیمارانی که تنها یک تزریق دریافت کرده بودند و نه در بیمارانی که تزریق دوم هم برای آنها انجام شده بود، عارضه جانبی دیده نشد. اما این طرح فعلا در مرحله تحقیقات است و باید هم بی عارضه بودن تزریق سلول های بنیادی به بیماران و هم اثربخشی آن مورد تایید قرار گیرد. 

فلج مغزی (Cerebral plays) به مجموعه‌ای از اختلالات با درگیری مغز و دستگاه عصبی می گویند که در مهارتهای حرکتی، یادگیری، شنیدن، دیدن و تفکر اختلال ایجاد می‌کند. در میان کودکان با فلج مغزی ۸ درصد دچار طیفی از اختلالات مانند اوتیسم و ۳۵ درصد مبتلا به صرع هستند.۵۶ درصد قادر به راه رفتن به تنهایی و ۳۳ درصد دچار محدودیت حرکتی و یا نا توانی در راه رفتن هستند. بسیاری از این مشکلات در دوران جنینی رخ می‌دهند اما این اختلال می‌تواند در هر زمان دیگری طی ۲ سال اول زندگی، زمانی که مغز کودک همچنان در حال تکامل است رخ دهد. در بعضی از افراد فلج مغزی، بعلت کاهش سطح اکسیژن (هیپوکسی) بخش‌هایی از مغز آسیب می بیند. ابتلا به فلج مغزی در 18 ماه اول زندگی مشخص می شود و علایم آن به صورت ناتوانی در رسیدن به استانداردهای حرکتی، وجود اختلالاتی مثل عملکرد حرکتی خشن و نامتقارن و افزایش توان عضلات یا کاهش توان عضله در فرد بروز می کند. علایم ممکن است خفیف یا شدید باشد و تنها یک نیمه بدن یا هر دو نیمه بدن را درگیر کند و با درگیری دست‌ها یا پاها و یا هر ۴ اندام همراه باشد. لرزش، عدم حفظ هماهنگی و تعادل بدن، عضلات شل بخصوص در حالت استراحت، مفاصل بیش از حد متحرک، کاهش ضریب هوشی، کاهش توانایی یادگیری، اختلال در تکلم، مشکلات شنوایی و بینایی، تشنج، درد بخصوص در بالغین، علایم گوارشی (شامل اختلال در مکیدن شیر، یا غذا خوردن، جویدن، بلعیدن، استفراغ و یبوست، افزایش آبریزش دهان)، روند کند رشد، تنفس‌های نامنظم و بی‌اختیاری ادرار از دیگر علائم فلج مغزی است.

انواع فلج مغزی

1- استاسپاستیک: شایعترین نوع این بیماری است که ۷۰ تا ۸۰ درصد موارد را شامل می‌شود. این بیماری در اثر آسیب به نورون‌های حرکتی‌ فوقانی در مسیر پیرامیدال ایجاد می‌شود و افراد مبتلا دارای الگوی حرکتی غیرطبیعی، افزایش توان عضلات، رفلکس‌های پاتولوژیک مانند بابنکس و هیپررفلکسی هستند.

2- آتاکسیک: این نوع از بیماری به علت آسیب مخچه روی می‌دهد و در کمتر از 5 درصد موارد مشاهده می شود. وضعیت غیرطبیعی و فقدان هماهنگی منظم عضلات و یا هر دو از مشخصه اصلی این نوع است.

3- دیس کینتیک:۱۰ تا ۱۵ درصد موارد را تشکیل می‌دهد و مشخصه آن الگو‌های حرکتی غیر طبیعی و حرکات بدون اراده، کنترل نشده است.

4- هیپوتونیک: این نوع ترکیبی از انواع فلج مغزی است.

درمان‌های فیزیکی و کاردرمانی به نحو مطلوبی وضعیت و حرکات بدنی را تسهیل می‌کند و کودکان فلج مغزی تا پایان عمرشان با این وضعیت زندگی می‌کنند. هرچند تمام این کودکان بزرگ می‌شوند و می‌آموزند که با گسترش یافتن و مداخله کاردرمانی می‌توانند تأثیرات ناتوانی‌شان را روی انجام کارهای روزمره کاهش دهند، ولی با این وجود فلج مغزی را نمی‌توان به طور کامل درمان کرد. اما با تجویز داروهای خوراکی و گاهی جراحی‌ برای‌ تصحیح‌ مشکلات‌ عضلانی‌ و بدشکلی‌های‌ مربوطه‌ می توان تا حدودی این بیماری را کنترل کرد. با انجام‌ فیزیوتراپی‌، کار درمانی‌، گفتار درمانی‌، و استفاده‌ از وسایل‌ مخصوص‌ می‌توان‌ به‌ کودک‌ کمک‌ کرد تا به‌ حداکثر توانایی‌ ممکن‌ دست‌ یابد.

پایان مطلب/